“บันไดไม้รัก” เป็นภาคต่อจาก “พญาไร้ใบ” ซึ่งเป็นการนำเสนอปัญหาของเด็กเร่ร่อนแต่ไม่หนักมากนัก เป็นการชี้ให้เห็นถึงปัญหาของเด็กที่ถูกกระทำจากทั้งคนใกล้ตัวและไกลตัว ขณะเดียวกันก็ได้ดำเนินเรื่องราวชีวิตของ “รัด สร้างสม” เมื่อได้รับมรดกจาก คุณพู่กลิ่น ซึ่งเปรียบเหมือน “มารดาบังเกิดเกล้า” คนหนึ่งที่ให้ชีวิตเขาอย่างพรั่งพร้อม ทั้งคำสั่งสอนและการศึกษาแก่ “เด็กในถาด” คนหนึ่งที่มีความเจริญพร้อมในหน้าที่การงานและทรัพย์ศฤงคาร
แม้จิตใจจะยังไม่สมบูรณ์ รอการไต่บันไดให้พ้น…อย่างน้อย ๓ ขั้นขึ้นไป ซึ่งเขาก็กำลังก้าวย่างเดินอย่างคนที่ต้องการกำลังใจและพร้อมที่จะมีคนร่วมก้าวเดินไปกับเขา…อย่างมั่นคง ดุจดัง “ข้าวใหม่” จิตแพทย์สาวที่เข้ามาร่วมทำงานที่มูลนิธิสร้างสม โดยมี รัด สร้างสม เป็นประธานมูลนิธิฯ นี้ ข้าวใหม่เป็นหญิงสาวที่มีความเข้าใจจิตใจของมนุษย์เป็นอย่างดี แม้แต่ตัวเธอเองซึ่งก็มี “ปมปัญหา” โดยเฉพาะรักคนมีเจ้าของคือ “ด็อกเตอร์เจ” อาจารย์แพทย์ด้านจิตศาสตร์ ซึ่งเธอก็ต้องรักษาและสำรวจจิตใจของเธอไปพร้อมกับ รัด สร้างสม และเด็กเร่ร่อนในมูลนิธิฯ ที่เธอใช้เป็นแบบเรียนในการแก้ปัญหาควบคู่กันไปด้วยเช่นกัน
ขณะเดียวกัน ทั้งเธอและเขาก็ต้องเรียนรู้และเข้าใจและช่วยเหลือเด็กเร่ร่อนอย่างเต็มกำลังกายใจ ดังที่เขาและเธอสัญญาไว้กับองค์พระปฏิมาว่า “ลูกของมอบกายและใจเพื่อช่วยทุกข์ร้อนของเยาวชนทั้งชายหญิงที่ยากไร้เร่ร่อน ต้องการที่พึ่งที่อาศัย ต้องการน้ำใจเมตตา ต้องการการเยียวยาบำบัด ลูกจะขอทำหน้าที่โดยซื่อสัตย์สุจริต เพื่อปลดเปลื้องทุกข์ภัยแก่ทุกชีวิตที่ขอพึ่ง”